Denizlerin Gizemli Kahramanı: 2 Bin Yaşındaki Deniz Çayırı

DenizTemiz Derneği/TURMEPA iş birliğiyle hayata geçirilen Mavi Nefes Projesi, deniz altındaki ekosistem hakkında yapılan bilimsel çalışmaların kapsamını genişletiyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın koordinasyonunda yürütülen projede, Prof. Dr. Ergün Taşkın ve ekibi, Türkiye'de ilk kez bir deniz çayırının 2 bin yıllık olduğunu tespit etti.

Fethiye-Göcek Özel Çevre Koruma Bölgesi'nde gerçekleşen araştırmada, Kızılada açıklarından alınan örnekler üzerinde yapılan detaylı laboratuvar çalışmaları, bu deniz çayırının yaşını bilimsel olarak kanıtladı. Bu buluş, Türkiye deniz araştırmaları tarihinde bir ilk olmasının yanı sıra, bölgede yürütülen diğer deniz çayırı ekim çalışmalarının geleceğini de etkileyecek önemli bir kilometre taşı.

Deniz Çayırlarının Ekosistem Üzerindeki Önemi

Deniz çayırları, deniz ekosistemlerinin oksijen üretimi, karbon tutumu ve biyolojik çeşitliliğin korunması açısından kritik bir rol oynar. Mavi Nefes Projesi kapsamında yapılan ölçümler, bu hassas ekosistemlerin korunmasının iklim değişikliği ile mücadelede ne denli hayati olduğunu ortaya koyuyor.

Bir kilometrekare deniz çayırı, ortalama 1000 insanın yıllık oksijen ihtiyacını karşılıyor ve atmosferdeki karbonu toplayarak iklim değişikliği ile mücadelede kritik bir rol üstleniyor. Ayrıca, balıkların ve kabukluların yaşam alanı olan bu alanlar, dalga enerjisini azaltarak kıyı erozyonunu önlüyor.

Mavi Nefes Projesi ile Gerçekleşenler

2021 yılında Marmara Denizi'ndeki müsilaj krizine yanıt olarak başlatılan Mavi Nefes Projesi, Türkiye'nin farklı bölgelerinde önemli çevresel, bilimsel ve toplumsal sonuçlar üretmeye devam ediyor. Proje, Türkiye'nin dört bir yanındaki denizlerde atıkların toplanmasından bilimsel araştırmalara kadar geniş bir yelpazede faaliyet gösteriyor.

Proje süresince Marmara Denizi'nde 275 tonun üzerinde, Van Gölü'nde ise 16 tondan fazla katı atık toplandı. Göcek'teki sıvı atık alım teknesi, yüzlerce tekneden yaklaşık 860 bin litre atık toplayarak 6,8 milyon litre deniz suyunun kirlenmesini önledi.

Yeni Deniz Çayırları Kazandırılıyor!

Fethiye-Göcek Özel Çevre Koruma Bölgesi'nde 'Deniz Çayırlarının İzlenmesi, Korunması ve Ekimi Projesi' hayata geçirildi. Bu çalışmalarda yaklaşık 10 bin deniz çayırı fidesi transplantasyonu gerçekleştirildi. Ekim yapılan alanlarda %70'in üzerinde canlılık oranı yakalandı.

Bölgede 1.545 deniz türü tespit edilerek, biyolojik çeşitliliğin korunması yönünde önemli adımlar atıldı. Tüm bu çalışmalar, deniz ekosistemlerinin korunmasına yönelik bilimsel veri tabanını güçlendiriyor.

Toplumsal Farkındalığı Artırmak İçin Birçok Faaliyet!

Mavi Nefes Projesi ayrıca toplumsal farkındalığı artırmayı da hedefliyor. TURMEPA'nın Milli Eğitim Bakanlığı ile yürüttüğü protokoller kapsamında gerçekleştirilen çevrimiçi eğitimler ve gezici Mavi Nefes Eğitim Otobüsü ile şimdiye kadar 100 binden fazla öğrenci ve 5 binden fazla öğretmene ulaşıldı.

Ayrıca, lise öğrencilerine yönelik 'Mavi Dedektifler' programıyla gençler çevre bilinci kazanmakla kalmayıp, kendi projelerini geliştirme fırsatı da buluyor.