Facebook ve Instagram'da Teyit Mekanizmasının Kaldırılması: Türkiye'deki Kullanıcıları Neler Bekliyor?
2025-01-18
Yazar: Ayşe
Meta'nın CEO'su Mark Zuckerberg, Facebook ve Instagram platformlarında uygulanan teyit mekanizmalarının kaldırılacağını açıkladı. Bu kararın ilk etapta ABD'de geçerli olacağı belirtiliyor.
Bu değişiklikle birlikte profesyonel teyit ekipleri, kullanıcıların yanlış bilgi yayma durumlarını denetleme görevinden muaf tutulacak. Aralık 2016'dan beri var olan bu program, yanlış veya tehlikeli bilgi içeren paylaşımlara erişim kısıtlaması getiriyordu. Geçtiğimiz günlerde Meta, Türkiye'de bölgesel olarak önemli olan Teyit.org ile Doğruluk Payı gibi kurumlarla işbirliği yapıyordu ve şu anda bu işbirliğinin sonlanıp sonlanmadığına dair bir açıklama yapılmadı.
Peki, bu gelişme Türkiye’deki kullanıcılar için ne anlama geliyor? Teyit.org'un kurucusu Mehmet Atakan Foça, bu durumun, insanların ayrıştırıcı, öfke uyandırıcı ve kaygı artırıcı yanlış bilgilerin yeniden yayılmasına neden olacağına dikkat çekti. Geçmişte, aşılar hakkında yalan bilgiler, COVID-19 salgınıyla ilgili komplo teorileri ve 6 Şubat 2023 depremlerine dair yanıltıcı iddialar bu sürecin örnekleri arasında bulunuyor.
Uzmanlar, Meta'nın kararının, bu tür içeriklerin kontrolsüz biçimde yayılmasını teşvik edeceğini ve bunun toplumsal kutuplaşmayı artıracağını vurguluyor. İnsana dair hassas konular söz konusu olduğunda, yanlış bilginin hızla yayılma riski demek, sağlıksız bir bilgi ekosisteminin oluşması demektir.
Bunun yanı sıra, "oltalama" gibi dolandırıcılık içerikli paylaşımlar da artabilir. Teyit.org'dan Ali Osman Arabacı, yapay zeka destekli içeriklerin daha ikna edici hale getirildiğini ve dolandırıcılığın artabileceğine işaret etti. Son günlerde Los Angeles'taki yangınlar hakkında yayılan komplo teorileri gibi, Türk kullanıcıların da son zamanlarda yaşanan orman yangınları gibi durumlarda benzer tehditlerle karşılaşma olasılığı bulunduğuna vurgu yaptı.
Doğruluk Payı'nın kurucusu Baybars Örsek de, Meta'nın teyit sisteminden topluluk notları sistemine geçiş yapmasının büyük bir bilgi boşluğu oluşturabileceğini belirtti. Bu durum, yanlış bilgilerin daha görünür hale gelmesine yol açabilir.
Zuckerberg'in sansür iddialarına karşı gösterilen tepkiler, Türkiye'de bilgi doğrulama alanında çalışanları endişelendiriyor. Örsek, geçmişte teyit süreçlerinin sansür değil, bilgi akışının doğru şekilde sağlanması amacı güttüğünü vurguladı.
Zuckerberg'in, Donald Trump’ın başkanlığını işaret ettiği bazı yorumlar, bu uygulamanın bazı kesimlerde nasıl bir gerilim yarattığını gösteriyor. Türkiye'deki kullanıcıların artık daha dikkatli olmaları ve güvenilir bilgileri takip etmeleri gerektiği, bu pandemi ve doğal felaket dönemlerinde daha da önemli bir hal alıyor.