Vergiler: Ekonominin Belkemiği

Vergi gelirleri, hükümetlerin sağlık ve eğitim gibi hayati kamu hizmetlerini finanse etmesinin en önemli yollarından biridir. Fakat Avrupa'daki vergi oranları ülkeden ülkeye büyük farklılıklar gösteriyor.

Avrupa'da Vergi/GSYİH Oranları

Eurostat verilerine göre 2023 yılında Avrupa Birliği'nde vergi gelirlerinin Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) içindeki payı ortalama %40 seviyesindeyken, bu oran ülkeler arasında ciddi değişiklikler göstermekte.

En Yüksek ve En Düşük Vergi Oranları

Fransa, %45,6 ile Avrupa'da en yüksek vergi oranına sahipken, İrlanda %22,7 oranıyla en düşük vergi oranını sunuyor. Fransa'nın ardından Belçika (%44,8), Danimarka (%44,7) ve Avusturya (%43,5) geliyor. Skandinav ülkeleri de yüksek oranlar sergiliyor: Finlandiya %42,7, İsveç %42,6 ve Norveç %41,8 vergi/GDP oranlarıyla dikkat çekiyor.

Bu sıralamanın yanısında, Türkiye %23,5 ile en düşük oranlar arasında yer alırken, aynı grupta İsviçre (%26,9), Malta (%27,1), Romanya (%27,3) ve Bulgaristan (%29,9) da bulunuyor.

Büyük Ekonomiler: İngiltere ve İspanya

Avrupa'nın büyük ekonomilerinden İngiltere %35,3 ile en düşük vergi oranına sahipken, İspanya %37 ile onu izliyor. Almanya, Fransa ve İtalya ise ortalama oranların üzerinde kalıyor.

Düşük Vergi Oranlarının Nedenleri

Vergi politikası analisti Alexander Mengden'e göre, İrlanda, Türkiye ve İsviçre'nin düşük vergi oranları farklı sebeplerle açıklanabilir. İrlanda, %12,5 oranındaki düşük kurumlar vergisi sayesinde yurt dışından yoğun yatırım çekiyor, bu durum GSYH'yi artırırken vergi oranını düşürüyor.

Türkiye ise kişi başına düşen gelirin Avrupa'nın en düşük seviyelerinde yer almasının etkisiyle düşük vergi oranlarına sahip. Devletin vergi toplama kapasitesinin sınırlı olması, kayıt dışı ekonomi ve vergi gelirlerini azaltan politikalar bu durumu etkiliyor.

İsviçre’nin Farkı Nedir?

İsviçre, zengin bir ülke olmasına rağmen düşük federel vergi oranları ve kantonlar arası yoğun vergi rekabeti nedeniyle benzer bir durum sergiliyor.

2023'te Avrupa'daki Vergi Gelirleri

Avrupa Birliği bünyesinde 2023 yılı itibarıyla vergi ve sosyal katkı gelirleri toplam 6,9 trilyon euroya ulaştı. Bu rakamlar arasında Almanya yaklaşık 1,7 trilyon euro ile en fazla vergi toplayan ülke olurken, Fransa 1,3 trilyon euro ve İngiltere ise 1,1 trilyon euro topladı. İtalya 887 milyar euroyla dördüncü sırada, İspanya ise 555 milyar euroyla beşinci. Malta ise sadece 5,6 milyar euro ile en düşük vergi gelirine sahip ülke olarak kayıtlara geçti.

Vergilerin Önemi ve Ekonomik Yükümlülükler

AB ülkelerinin gelirlerinin yaklaşık %90’ı vergilerle elde ediliyor. Bu gelirler yetersiz kaldığında ülkeler borçlanmak zorunda kalıyor ve geleceğe yönelik yeni yükümlülükler doğuyor. Ekonomik büyüme, vergi oranları ve kamu harcamalarının dengelenmesi, günümüzün artan bütçe talepleri ışığında oldukça hassas bir denge haline geliyor.