Türkiye'de döviz kredileri, 2023 yılının sonlarına yaklaşırken rekor seviyelere ulaştı. Merkez Bankası'nın enflasyonla mücadele kapsamında uyguladığı sıkı para politikası ve artan kredi faiz oranları, birçok şirketi döviz kredilerine yönlendirdi. Geçtiğimiz yıllarda düşük Türk Lirası (TL) ticari kredi faizleriyle çok fazla ihtiyaç duyulmayan döviz kredileri, 2023 yılı sonunda 168 milyar doları aştı.

Uzmanlar, döviz kredilerinin artışını 'yükselen dolarizasyon' olarak adlandırıyor ve 2024 sürecinde bu trendin devamını bekliyor. Merkez Bankası, döviz kredilerinin aylık büyüme sınırını %1,5'ten %1'e indirdi. Türk Lirası ticari kredilerinde ise daha farklı bir yaklaşım benimsendi; KOBİ kredileri için %2,5, diğer ticari krediler için %1,5 olarak belirlenmiştir. Önceden bu oran %2 seviyesindeydi.

Ayrıca, Haziran 2023 sonrası sıkı para politikası, faiz oranlarının artışına neden olarak TL ticari kredi faizlerini %15'in altından %55'e kadar yükseltti. Yine de, Merkez Bankası'nın bu hamleleri, döviz kredilerinin büyümesini tam anlamıyla engelleyemedi.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verileri, 2024 yılının son haftasında döviz kredilerinin 167 milyar 692 milyon dolara ulaştığını ve bu seviyenin son 3 yılın en yüksek rakamı olduğunu gösteriyor. Bununla birlikte, döviz kredilerinin toplam ticari krediler içindeki payı %48,4 seviyesine çıkmış durumda.

Döviz kredilerinin en hızlı büyümesinin kamu bankalarında yaşandığı belirtiliyor. 2024 yılı itibarıyla kamu mevduat bankalarının döviz kredi stoku 58 milyar dolar civarında ve bu, yıllık %36,5 büyüme oranını yansıtıyor. Özel bankalar da bu süreçte döviz kredilerinde %33,5 büyüme kaydetti.

Döviz kredi kullanımlarındaki artış, uzmanları uyarılara yönlendiriyor. Özellikle özel sektörün döviz açık pozisyonundaki bozulma, ekonomik istikrar açısından endişe yaratıyor. 2024 yılında Türk Lirası ticari kredilerin payının %6,3 gerileyip yabancı para cinsi kredilerin artacağı öngörülüyor.

Merkez Bankası, kreditörlerin daha dikkatli davranmalarını sağlamak için yeni önlemler almaya başlamış durumda. Sıkı kredi politikalarının, döviz kredilerindeki büyümeyi sınırlayıp sınırlamayacağı ise merak konusu. Ekonomik çevrelerde bu gelişmeler, finansal sürdürülebilirlik açısından izleniyor ve şirketlerin döviz kredi talepleri üzerindeki etkileri dikkatle takip ediliyor.