
Çin’in 'Yapay Güneşi' Deneysel Gelişimi Rekor Kırdı
2025-01-23
Yazar: Ayşe
Çin'in Deneysel Gelişmiş Süperiletken Tokamak (EAST) reaktörü, 20 Ocak'ta tam 1066 saniye boyunca yüksek hapsolmuş plazma durumunu koruyarak yeni bir dünya rekoru kırdı. Bu önemli başarı, temiz ve sınırsız enerji kaynağı olarak füzyon gücünün geliştirilmesi açısından kritik bir adım olarak değerlendiriliyor.
EAST projesinin nihai hedefi, Güneş'in nükleer füzyon sürecini taklit ederek insanlığa tükenmez ve temiz bir enerji kaynağı sunmak. Bu teknolojinin, Güneş Sistemi'nin ötesine yapılacak keşiflerde de kritik bir rol oynayabileceği düşünülüyor.
Bilim insanları, bu iddialı hedefe ulaşmak için 70 yılı aşkın süredir çalışmalarını sürdürüyor. Ancak, bir nükleer füzyon cihazından elektrik üretmek için bazı büyük zorlukların aşılması gerekiyor. Bunlar arasında 100 milyon santigrat derecenin üzerindeki sıcaklıklara ulaşmak, kararlı ve uzun süreli çalışmayı sağlamak ve füzyon sürecini hassas bir şekilde kontrol edebilmek yer alıyor.
Hefei Fizik Bilimleri Enstitüsü (HFIPS) Plazma Fiziği Enstitüsü tarafından yönetilen EAST projesi, daha önce 2023'te 403 saniyelik füzyon rekorunu kırmıştı. Şimdi ise yeni rekor, bu süreyi iki kattan fazla aşarak füzyon araştırmalarında büyük bir sıçrama yaratmış oldu.
ASIPP Direktörü ve HFIPS Başkan Yardımcısı Song Yuntao, bu durumu şöyle açıkladı: "Bir füzyon cihazının, sürekli enerji üretimi için binlerce saniye boyunca kararlı ve verimli çalışması gerekiyor. Bu yeni rekor, işlevsel bir füzyon reaktörü inşa etme hedefimize doğru büyük bir adımdır."
EAST projesinin başarıları, sadece enerji üretimiyle sınırlı kalmayıp, gelecekte uzay araştırmalarına yönelik stratejilere de ışık tutabilir. Uzayda sürdürülebilir enerji kaynakları bulmanın, Mars gibi gezegenlerde insan yaşamını destekleme potansiyeli taşıdığı düşünülmektedir. Bu gelişmeler, enerji krizine çözüm olabileceği gibi, insanlığın uzaya yayılma çabalarına da katkıda bulunabilir.