Ethereum, Layer 2 ölçekleme çözümlerinin ana ağın verimli bir şekilde ölçeklenmesinde sınırlarına yaklaştığı uyarısında bulundu. Polynomial.fi'nin kurucu ortağı Gautham Santhosh, bu durumun kriptoda büyük bir etki yaratabileceği konusunda uyarıyor.

Layer 2 Çözümleri ve Artan Talep

Layer 2 çözümleri, katman-1 ağlarının üzerine inşa edilen protokollerdir. Bu çözümler, işlemleri zincir dışı işleyerek ölçeklenebilirliği artırmayı ve işlem maliyetlerini düşürmeyi hedefler. Geçtiğimiz yılın sonlarında daha fazla kullanıcı, hızlı ve uygun maliyetli işlemler için bu protokolleri benimsemiştir.

Blob Limitleri ve Ücretler

Bloblar, ek işlem verisi içeren normal işlemlere benzer. Ancak geleneksel işlemlerin aksine, blob taşıyan işlemler ana ağda kalıcı olarak yer tutmaz ve yalnızca 18 gün boyunca erişilebilir durumdadır. Ethereum'da bir blok başına belirlenen blob limiti üçtür. Hedefe ulaşıldığında, Layer 2'lerden gelen talebi düzenlemek adına baz ücret alınmaktadır.

Geleceğe Yönelik Çözümler

Kasım ayından bu yana blob talebi o kadar yüksek olmuştur ki belirlenen hedef sürekli olarak karşılanmamaktadır. Bu durum, birçok Layer 2'nin blok başına hedef için rekabet etmesine ve baz ücretlerin artmasına neden olmaktadır. Ethereum'un Pectra yükseltmesi ise Mart 2025'te blok başına blob limitini dokuz olarak artırmayı planlamaktadır.

Santhosh'un belirttiğine göre, “Ethereum L2'leri bir duvarla karşı karşıya. Tüm blob alanının %55'i sadece iki zincir tarafından tüketildi ve mevcut büyüme oranlarıyla, her şeyin birkaç ay içinde bozulmasından başka yolumuz yok.”

Yüksek baz ücretler, merkeziyetsiz borsalar (DEX’ler) ve kullanıcılar için maliyetlerin artmasına neden olmaktadır. Santhosh, “DEX’ler daha yüksek işlem maliyetleri görüyor, sürekli sözleşmeler baz ücret patlamalarıyla karşı karşıya ve kullanıcılar temel işlemler için daha fazla ödeme yapıyor,” açıklamasında bulundu. Polynomial.fi'de baz ücretler son aylarda %300 arttı.

Talep Dalgaları ve Piyasa Etkileri

“Günlük talep döngüleriyle tetiklenen fiyat dalgalanmalarını görebilirsiniz. Tüm Layer 2'lerin ölçeklenmeye devam etmesine yardımcı olmak ve Ethereum'un zincir içi merkez olmasını sağlamak için daha fazla blob'a ihtiyacımız var,” diyor Jesse.base.eth.

Ethereum’un Pectra yükseltmesi, blok başına blob limitini artırarak geçici bir çözüm sunmaktadır. Ancak Santhosh, bu kapasitenin iki katına çıkarılmasının “sadece aylar, yıllar değil” ifadesiyle uzun vadeli bir çözüm olmadığını vurguluyor.

Layer 2 çözümlerinin artan talebi, Ethereum ana ağının mevcut kapasitesini zorlamaktadır. Bu durum, yüksek baz ücretleri ve sınırlı blob kapasitesi nedeniyle kullanıcı maliyetlerini artırmaktadır. Pectra yükseltmesiyle yapılan değişiklikler, kısa vadede yardımcı olabilir ancak uzun vadeli çözümler için ek adımlar gerekmektedir. Ayrıca, birçok finans analisti, kripto paraların ve altcoin'lerin geleceğinde bu tür kapasite krizlerinin piyasalarda dalgalanmalara yol açabileceğine dikkat çekiyor. Yatırımcılar, bu durumu fırsata çevirmek için stratejik hamleler yapmak zorunda kalacak.