Dünya genelinde tatlı su yaşamının önemli bir kısmının yok olma riskiyle karşı karşıya olduğu uyarısında bulunuldu. Yakın zamanda yayımlanan araştırmalar, tatlı sulardaki biyoçeşitliliğin hızla azaldığını ve birçok türün neslinin tehlikede olduğunu ortaya koydu.

Nature dergisinde yer alan araştırmaya göre, kimyasal kirlilik, kanalizasyon artışı, aşırı su çekimi ve istilacı türlerin yayılması gibi faktörler, binlerce tatlı su canlısını tehdit ediyor. Bu araştırma, Uluslararası Doğa Koruma Birliği (IUCN) tarafından hazırlanan Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesi üzerinden gerçekleştirildi.

Araştırma, tatlı su balığı, yusufçuk, kızböcekleri, yengeç, kerevit ve karides gibi 23.496 türün neslinin yok olma riski taşıdığını ortaya koydu. Özellikle yengeç, kerevit ve karides türlerinin yüzde 30’unun tehdit altında olduğu, tatlı su balıkları ve yusufçukların ise yüzde 26 ve yüzde 16 oranında yok olma riski taşıdığı belirtiliyor.

Araştırmanın sonuçlarına göre, tatlı su kaynaklarının tarım alanlarına dönüştürülmesi, suyun aşırı çekilmesi ve yerli olmayan istilacı türlerin varlığı, bu canlıların neslini tehlikeye atıyor. Uzmanlar, dünyanın sadece yüzde 1’inden daha azını kaplayan nehirler, göller ve tatlı su sulak alanlarının, bu türler için kritik yaşam alanları olduğuna vurgu yaptı.

Son 35 yılda tatlı su alanlarının yüzde 35’inin, özellikle 1000 km’den uzun nehirlerin yüzde 37’sinin yok olduğu tespit edildi. Bu kayıpların, ormanların yok olmasından üç kat daha hızlı gerçekleştiği ifade ediliyor. En çok tehdit altındaki türlerin Afrika’nın en büyük gölü olan Victoria Gölü’nde bulunduğu, ardından Güney Amerika’daki Titicaca Gölü ve Sri Lanka’nın Islak Bölgeleri’nin en fazla tatlı su türünü barındırdığı aktarıldı.

Uzmanlar, tatlı su türlerinin çeşitliliğinin, sellerin kontrol altında tutulmasında, küresel ısınmayla mücadelede ve milyarlarca insanın yaşam kaynağı olarak kritik öneme sahip olduğunu belirtti.

IUCN tarafından yapılan bu çalışma, tatlı sularda yaşayan türlerin yok olma riskine dair yapılmış ilk kapsamlı analiz olma özelliğini taşıyor. Önceki çalışmalardaki çevresel hareketlerin, karada yaşayan hayvanlar için yapılmış olması, bu durumun ciddiyetini artırıyor ve tatlı su ekosistemlerinin korunmasının aciliyetini gözler önüne seriyor.