Arjantin Ekonomisinin Son Durumu: Mahfi Efilmez'in Değerlendirmesi ve Türkiye ile Karşılaştırmalar
2025-01-18
Yazar: Mustafa
Arjantin ekonomisi, son dönemdeki tartışmalı iyileşmelerle dikkat çekiyor. Eski Hazine Müsteşarı Mahfi Efilmez, bu konuyu Kendime Yazılar blogunda "Arjantin Ekonomisinin Son Durumu" başlıklı yazısında ele aldı. Efilmez, Arjantin'in ekonomik verilerini Türkiye ile karşılaştırarak önemli tespitlerde bulundu.
2023 yılı sonunda Javier Gerardo Milei, Arjantin'in yeni Devlet Başkanı olarak göreve başladı. Milei, liberal görüşleriyle tanınan bir iktisatçı ve finans yöneticisi. Seçim sürecinde, Merkez Bankası'nın kapatılmasını ve dolarizasyonu bir çözüm olarak savundu. Peroncu yaklaşımlara karşı alternatif olarak sunduğu reformlarla seçimi kazandı. Göreve geldiğinde, devletin ekonomideki rolünü azaltma, kamu harcamalarını kısma ve özelleştirmelere yönelme yolunda adımlar attı.
Milei öncesi ve sonrası Arjantin ekonomisinin durumu, enflasyon oranının yüzde 211’den yüzde 118’e düştüğünü gösteriyor. Aynı süreçte cari açıkta, bütçe açığında azalma gözlemlenirken, kamu borcu yükünde de gerileme yaşanıyor. Ayrıca, kredi notunda iyileşmeler yaşanıyor. Ancak işsizlik, büyüme ve dış borç yükü gibi olumsuz gelişmeler de devam ediyor.
Efilmez'in karşılaştırmalarında Türkiye ile Arjantin'in ekonomik göstergeleri incelendi. Türkiye, kişi başına gelir, büyüme, enflasyon ve kamu borç yükünde daha iyi görünmesine rağmen, Arjantin'in işsizlik oranı ve cari denge açısından daha olumlu bir konumda olduğu bildirilmiştir. Türkiye'nin yolsuzluk endeksi ve demokrasi endeksi sıralamasında ise Arjantin daha geride yer almaktadır.
Milei, görevi devraldığında Arjantin’in büyüme oranı yüzde (-) 5,3, işsizlik oranı yüzde 5,7 ve enflasyon oranı yüzde 211 seviyesindeydi. Göreve gelir gelmez bir dizi önlem içeren yasayı ve acil durum kararnamesini yürürlüğe sokarak kamu harcamalarını kısıtlama ve özelleştirme programlarını başlattı. Aylık enflasyonu yüzde 2,4’e düşürerek gelecekte enflasyonu yüzde 30’un altına çekme hedefini belirtti.
Bununla birlikte, Milei’nin uyguladığı sıkı mali politikalar halk üzerinde olumsuz etkiler yarattı. Yoksulluk oranı 2024 yılı itibarıyla yüzde 53'e yükselirken, açlık sınırında yaşayanların oranı 6 milyon kişiyi buldu. Bu durum, toplumsal rahatsızlıkların artmasına ve tepkilerin yükselmesine neden oldu.
Mahfi Efilmez, Arjantin’in geçmişten gelen ekonomik sorunları aşmasının kolay olmayacağını, popülist politikaların halk üzerindeki etkilerini değiştirmek için zaman gerekeceğini belirtti. Arjantin, geçmişteki ekonomik başarılarından günümüzün zorluklarına gelirken, uluslararası karşılaştırmalarda ilginç bir örnek oluşturmaya devam ediyor. Bu süreçte, Arjantin'in yaşadığı zorluklar, diğer ülkelere de ders niteliği taşıyor.