Akkuyu Nükleer Santrali'nin Açılması Neden Gecikti?
2024-11-14
Yazar: Fatma
Türkiye’nin ilk nükleer güç santrali olan Akkuyu’nun açılışı için başlangıçta 29 Ekim 2023 tarihi hedefleniyordu. Ancak süreçte yaşanan aksaklıklar nedeniyle açılış tarihi 2025 yılına ertelendi.
Gecikmenin başlıca nedeni olarak, Alman Siemens Energy firmasının sözleşme kapsamındaki teslimatları zamanında gerçekleştirmemesi gösteriliyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, 11 Eylül'de yaptığı açıklamada, birinci reaktörün inşaatının yüzde 90’ının tamamlandığını ve Siemens Energy'yi, ekipman ve parçaların teslimatındaki gecikmeler nedeniyle sert bir dille eleştirdi.
Bakan Bayraktar, teslimatların Rusya tarafından Çin’den sipariş edildiğini ve 2025 yılında ilk reaktörden enerji almayı planladıklarını belirtti. Akkuyu Nükleer A.Ş. ise Siemens ile yapılan sözleşmede önemli bir çatışmanın yaşandığını ve tüm teslimatların tamamlanması için alternatif tedarikçi ile anlaşmaya gidildiğini açıkladı.
Akkuyu Nükleer A.Ş., Siemens Energy'nin taahhüt ettiği yükümlülükleri ihlal ettiğini ve bu nedenle inşaat sürecinin yavaşladığını ifade etti. İlk Çinli tedarikçinin Ağustos 2024’te teslimat yapması beklenirken, Siemens Energy'nin ise cihazları Ocak 2024'te teslim edeceğini bildirmesi gecikmeyi daha da arttırdı.
Santralin inşaatı, Mersin’in Gülnar ilçesinde 2010 yılında yapılan ilk imzalarla başlamıştı. 2017 yılında reaktörün temel kazısı gerçekleştirilmiş, 2018 yılında ilk beton dökümü yapılmış ve 2020 ile 2022 yılları arasında diğer üç reaktörün temeli atılmıştır. 20 milyar dolarlık maliyetle inşa edilen bu tesis, Türkiye'nin enerji ihtiyacının yüzde 10’unu karşılaması bekleniyor.
Akkuyu Nükleer Santrali’nin güvenliğine dair de tartışmalar sürüyor. Uzmanlar, tesisin çevre ve halk sağlığı için risk içerdiğini belirtirken, IAEA'nın güvenlik standartlarıyla uyumluluğu konusunda endişeler dile getiriliyor. Akkuyu Nükleer A.Ş., projenin güvenli olduğunu ve yüksek depremlere karşı dayanıklı olduğunu savunuyor.
Akkuyu projesinin sahibi durumda olan Akkuyu Nükleer A.Ş., Türkiye Cumhuriyeti’nin vergi mevzuatına tabi olduğunu ve Türkiye'nin kontrolünde bir proje olduğunu iddia ediyor. Ancak, Rusya'nın projedeki etkisi ve yönetim üzerinde hâlâ tartışmalar sürüyor; son olarak Temmuz 2024'te yönetim kadrosunda değişiklikler yapıldığı bildirildi.
Sonuç olarak, Akkuyu Nükleer Santrali'nin açılışındaki gecikmeler, hem ulusal hem de uluslararası boyutta dikkatle izleniyor.