Avrupa Birliği (AB) üyesi 27 ülkenin Gazze meselesine bakış açılarında belirgin ayrılıklar bulunuyor. Ancak, AB'nin "iki devletli çözüm" politikası çerçevesinde, Filistin topraklarının devlet olarak tanınmasına yönelik adımlar her geçen gün artmakta.

Son gelişme ise Belçika'dan geldi. 2 Eylül'de Dışişleri Bakanı Maxime Prevot, Belçika'nın 'Filistin devletini' tanıyacağını duyurdu. Prevot, sosyal medyada yaptığı açıklamada, ülkesinin New York Deklarasyonu'na katılmasıyla birlikte, bu adımın iki devletli çözümün gerçekleşmesine katkı sağlayacağını belirtti.

New York Deklarasyonu, 25 Temmuz’da düzenlenen BM Yüksek Düzeyli Uluslararası Konferansı'nda kabul edildi ve Türkiye de bu bildirgeye imza atan ülkeler arasında.

Deklarasyon, Filistin Devleti'nin tanınmasının iki devletli çözümdeki önemini vurgularken, tanıma kararının da her ülkenin egemenlik hakkı olduğunu hatırlatıyor.

Filistin topraklarını devlet olarak tanıma yönündeki tartışmalar, 9 Eylül'de başlayacak olan BM Genel Kurulu'nda önemli bir gündem maddesi olacak, ancak AB içinde bu konuda ortak bir pozisyon oluşturulması henüz gerçekleşmedi.

Filistin topraklarını tanıyan ülkelerin sayısı artıyor ama bu durum hala geniş kapsamlı bir dalgaya dönüşmemiş durumda. AB içinde Filistin'i tanıyan ülkelerin sayısı yıllarca kısıtlı kaldı.

Ayrıca, Çek Hükümeti iki devletli çözümü desteklese de tanıma konusunda daha temkinli bir yaklaşım sergiliyor. Çekya Dışişleri Bakanı Jan Lipavsky, mevcut koşullarda Filistin devletini tanımanın anlamlı olmadığını vurguladı.

İsveç, 2014 yılında AB üyesi olarak Filistin devletini tanıyan ilk ülke oldu. 7 Ekim 2023'te Hamas’ın düzenlediği saldırılardan sonra İsrail'in Gazze'de gerçekleştirdiği operasyonlar, bu konuda önemli bir değişim yaratma potansiyeli taşıyor.

İspanya ve İrlanda, Norveç ile birlikte hareket ederek 28 Mayıs 2024'te Filistin devletini tanıma yönünde adım atmayı planlıyor. Bu durum, AB içinde tanıma adımları için bir zemin oluşturabilir.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un 24 Temmuz’da yaptığı açıklama ise dikkat çekici. Fransa, BM toplantısında Filistin devletini tanıyacağını duyurarak, bu alanda öncü bir rol üstlenmiş olacak.

Almanya ve İtalya gibi bazı ülkeler ise tanıma kararı konusunda hâlâ temkinli. Almanya, tek taraflı bir tanımanın iki devletli çözüme hizmet etmeyeceği görüşünü savunuyor.

AB'nin Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, iki devletli çözümü destekleyerek, bu konuda daha güçlü ve eşit bir Filistin devletine ihtiyaç olduğunu vurguluyor.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ise tanıma adımlarının antisemitizmi beslediği görüşünde.

Filistin devletinin tanınması, iç politika dinamikleriyle de bağlantılı. Bu tanıma kararlarının, ülkelerin uluslararası baskılara karşı bir duruş sergilemeleri açısından önemli bir etki yaratıp yaratmayacağı ise zamanla görülecek.