Nauka

Zadziwiające zdolności psów. Ostatnie badania to prawdziwa sensacja

2025-01-29

Autor: Ewa

Anatomia psiego węchu – co czyni go tak wyjątkowym?

Psy mają około 300 milionów receptorów węchowych w nosie, czyli ponad pięćdziesiąt razy więcej niż ludzie (5–6 milionów). Ta ogromna różnica sprawia, że są w stanie wykrywać zapachy w stężeniach milion razy mniejszych niż te, które są dostępne dla ludzkiego nosa.

Dodatkowo obecność narządu Jacobsona, znanego również jako narząd przylemieszowy, pozwala psom na wykrywanie feromonów i innych związków chemicznych kluczowych w komunikacji między zwierzętami.

Psy w służbie medycyny – wykrywanie chorób u ludzi

Zdolności węchowe psów zostały wykorzystane w medycynie do wykrywania różnych schorzeń. Potrafią one wyczuć zmiany w organizmie człowieka, które są niewidoczne dla ludzkiego oka.

Na przykład niektóre psy są w stanie wykryć zbliżający się atak padaczki u swojego właściciela, co pozwala na podjęcie odpowiednich środków zapobiegawczych. Coraz częściej prowadzi się również badania nad ich zdolnością do diagnozowania nowotworów, cukrzycy czy COVID-19.

Nowe horyzonty – psy w ochronie rolnictwa

Najnowsze badania przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Cornell w USA wskazują, że psy mogą odegrać kluczową rolę w ochronie upraw przed inwazyjnymi gatunkami owadów.

W szczególności badania skupiły się na muchówce plamistej (Lycorma delicatula) – inwazyjnym owadzie, który stanowi poważne zagrożenie dla różnych upraw, w tym winorośli, jabłoni i chmielu.

Badania terenowe – psy kontra muchówka plamista

W ramach badań naukowcy wybrali 20 winnic w Pensylwanii i New Jersey, które były zainfekowane przez muchówki. Psy, głównie rasy labrador retriever i owczarek belgijski malinois, zostały specjalnie wyszkolone do wykrywania mas jaj tego owada.

Wyniki były imponujące – w zalesionych obszarach sąsiadujących z winnicami, gdzie muchówki często składają jaja, psy były w stanie wykryć trzy do czterech razy więcej mas jaj niż ludzie.

Profesor Angela Fuller z Wydziału Zasobów Naturalnych i Środowiska Uniwersytetu Cornell podkreśliła znaczenie tych wyników: „Psy znajdują masy jajowe za pomocą węchu. Tak więc w bardzo złożonym środowisku, jak okoliczny las, psu łatwiej jest wyczuć zapach, niż człowiekowi zobaczyć coś tak małego jak jaja owadów” – przekazała w badaniu opublikowanym w czasopiśmie „Ecosphere”.

Wybór ras i proces szkolenia

Labrador retriever i owczarek belgijski malinois zostały wybrane do tego zadania ze względu na ich wyjątkowe zdolności węchowe oraz chęć współpracy z ludźmi.

Proces szkolenia tych psów był intensywny i obejmował naukę rozpoznawania specyficznego zapachu mas jaj muchówki plamistej. Organizacje takie jak New York-New Jersey Trail Conference oraz Working Dogs for Conservation odegrały kluczową rolę w tym procesie, zapewniając profesjonalne szkolenie dla psów.

Praktyczne zastosowanie – przyszłość rolnictwa z pomocą psów

Wyniki tych badań sugerują, że psy mogą stać się nieocenionym narzędziem w wczesnym wykrywaniu inwazyjnych gatunków owadów, co pozwoli na szybszą reakcję i skuteczniejsze zarządzanie zagrożeniami dla upraw.

Rolnicy, ekolodzy i zarządcy gruntów mogą skorzystać z pomocy wyszkolonych psów, aby monitorować i kontrolować populacje szkodników, minimalizując tym samym straty w uprawach.

Dodatkowo, badania nad psim węchem mogą otworzyć nowe możliwości w innych dziedzinach, takich jak ratownictwo, gdzie psy pomagają w poszukiwaniu zaginionych osób, lub nawet w działaniach przeciw narkotykowych.

Czy psy naprawdę oglądają telewizję? Naukowcy rozwiewają wątpliwości.