Zaskakujące zjawisko miało miejsce w noc sylwestrową, gdzie ceny energii na Towarowej Giełdzie Energii osiągnęły niewiarygodnie niskie wartości, spadając do rekordowego -15,18 zł/MWh. Tego rodzaju anomalie cenowe obserwowane były również w ciągu całego roku, w dużej mierze za sprawą sprzyjających warunków pogodowych.

Produkcja energii z odnawialnych źródeł, zwłaszcza z wiatraków, wynosząca do 40% krajowego miksu energetycznego, oraz zredukowane zużycie energii w okresie świąteczno-noworocznym przyczyniły się do znacznego spadku cen. W Polsce jednakże, negatywne ceny nie zawsze przekładają się na oszczędności dla konsumentów, ze względu na dodatkowe opłaty handlowe stosowane przez niektórych sprzedawców energii.

W nocy z 30 na 31 grudnia nastąpiły dalsze wahania. Stawki za energię dla godzin od północy do piątej rano wyniosły ok. -1,55 zł/MWh, a później spadły do -3,21 zł w godzinach 1:00-4:00, osiągając maksymalne ujemne wartości o 4:00 rano. Takie sytuacje zdarzają się regularnie, co może wzbudzać niepokój w kontekście stabilności rynku energetycznego.

Warunki atmosferyczne mają kluczowe znaczenie w kształtowaniu cen energii. Około jedna czwarta energii produkowanej w Polsce pochodzi z OZE, a ich wpływ na ceny jest coraz bardziej zauważalny. W szczególności, podczas tzw. dunkeflaute – okresów niskiego nasłonecznienia i słabego wiatru – ceny mogą gwałtownie rosnąć, co w grudniu już miało miejsce na rynkach niemieckim i polskim.

Przykład Sylwestra pokazuje, jak zróżnicowane mogą być ceny w zależności od pogody. Intensywna produkcja energii z wiatru, wynosząca 30-40% w ciągu ostatnich 24 godzin, była kluczowym czynnikiem przy spadku cen, mimo że w okresie zimowym udział energii słonecznej jest zdecydowanie mniejszy.

Nie sposób nie wspomnieć o zużyciu energii, które ma znaczący wpływ na kształtowanie się cen. Ujemne ceny są częściej obserwowane w weekendy, kiedy to konsumpcja energii spada. W sylwestrowy wtorek, mimo braku dnia wolnego, wiele firm zawiesza działalność, a wielu pracowników decyduje się na urlop, co przekłada się na zmniejszenie zapotrzebowania na energię i tym samym na dalszy spadek cen.

Jednak czy te ujemne wartości na TGE są korzystne dla konsumentów? Niestety, jak pokazuje praktyka, wprowadzone taryfy dynamiczne zawierają wiele dodatkowych opłat, więc potencjalne korzyści pozostają w sferze teorii. Co więcej, zbliżająca się likwidacja elektrowni węglowych może przynieść nowe wyzwania związane z wahaniami cen energii.

Przyszłość systemu energetycznego Polski zależy od rozwoju odnawialnych źródeł i zastąpienia węgla innymi stabilnymi źródłami energii. Czy atom powróci na tapetę jako kluczowe rozwiązanie? A może będziemy musieli skorzystać z energii gazowej jako źródła przejściowego? Te pytania pozostają otwarte, a wyniki przyszłych analiz pokażą, jak Polska poradzi sobie z transformacją energetyczną w nadchodzących latach.