Wirus ptasiej grypy H5N1, pierwszy raz zidentyfikowany w Chinach w 1996 roku, zdobywa coraz większą uwagę w obliczu jego niepokojącego rozprzestrzeniania się na całym świecie. W ciągu ostatnich czterech lat wirus zainfekował regiony, które wcześniej były nietknięte, takie jak Antarktyda. Od października 2021 roku z powodu wirusa zmarło ponad 300 milionów ptaków hodowlanych, a globalna organizacja zdrowia zwierząt (WOAH) zgłosiła przypadki zakażeń wśród 315 różnych gatunków dzikich ptaków w 79 krajach.

Szczególnie niepokojące są przypadki masowego wymierania ssaków, które zjadają zainfekowane ptaki, takie jak foki, które również są ofiarami tego wirusa. W tym roku wirus łatwo dotarł do gospodarstw mlecznych w Stanach Zjednoczonych, co stanowi pierwszą taką sytuację w historii. W USA w 2023 roku 58 osób uzyskało pozytywne wyniki testów na wirusa H5N1, w tym dwie bez bezpośredniego kontaktu z zakażonymi zwierzętami. Lekarze alarmują, że wiele przypadków ludzkich może pozostawać niezauważonych.

Niebezpieczeństwo, które niesie ze sobą wirus H5N1, może być na wyciągnięcie ręki. Naukowcy zbadali osiem z 115 pracowników gospodarstw mlecznych w Michigan i Kolorado, u których wykryto przeciwciała wirusa, sugerując, że 7% z nich mogło być zakażonych. Meg Schaeffer, epidemiolog w amerykańskiej instytucie SAS, podkreśliła, że ptasia grypa 'puka do naszych drzwi i może rozpocząć nową pandemię w każdej chwili'.

Choć przenoszenie wirusa H5N1 między ludźmi wciąż napotyka pewne przeszkody, takie jak potrzebna mutacja wirusa do skuteczniejszego infekowania ludzkich płuc, badania opublikowane w czasopiśmie Science dowiodły, że wersja wirusa, która zainfekowała amerykańskie krowy mleczne, jest tylko o jedną mutację od potencjalnie groźniejszego rozprzestrzeniania się wśród ludzi.

Badanie genomu kanadyjskiego nastolatka, który ciężko zachorował na ptasią grypę, sugeruje, że wirus może ewoluować, aby lepiej przystosować się do ludzkiego organizmu. Ekspert Ed Hutchinson z Uniwersytetu w Glasgow ostrzega, że im więcej zwierząt się zainfekuje, tym większe prawdopodobieństwo, że wirus przystosuje się do infekowania ludzi. Schaeffer przestrzega, że pandemia ptasiej grypy mogłaby być 'wyjątkowo ciężka' dla ludzi, ponieważ nie mamy nabytej odporności.

Wielu ekspertów wzywa rząd USA do podjęcia natychmiastowych działań, w tym zwiększenia testowania i wymiany informacji między agencjami oraz krajami, aby uniknąć najgorszego scenariusza. Amerykański Departament Rolnictwa ogłosił w ostatnich dniach plany testowania mleka w USA na obecność wirusa, zwracając szczególną uwagę na ryzyko związane z niepasteryzowanym mlekiem, które wielokrotnie zostało znalezione jako skażone wirusem H5N1.