Kraj

Czyste powietrze wraca! Czy nowy program przyniesie oczekiwane rezultaty? Eksperci ostrzegają przed pułapkami termomodernizacji!

2025-04-06

Autor: Magdalena

Powrót programu 'Czyste powietrze'

Program 'Czyste powietrze', który został zawieszony pod koniec ubiegłego roku z powodu wykrytych nieprawidłowości, powraca w nowej odsłonie z budżetem 10 miliardów złotych z Funduszu Modernizacyjnego. Głównym celem tego programu jest wsparcie właścicieli domów jednorodzinnych w procesie poprawy jakości powietrza poprzez termomodernizację budynków.

Nowe zasady dofinansowania

Nowe zasady dofinansowania obejmują m.in. całkowite wyłączenie dotacji na kotły gazowe i olejowe. W ramach wsparcia dostępne będą certyfikowane pompy ciepła oraz piece na pellet. Zmienione zostały również kryteria dla beneficjentów - wymagane jest posiadanie nieruchomości przez co najmniej trzy lata, a obniżony został próg termomodernizacji do poziomu zapotrzebowania na energię powyżej 80 kWh/m².

Czy program rozwiąże problemy z zanieczyszczeniem powietrza?

Jednakże, pytania pozostają: czy program naprawdę rozwiąże problemy związane z zanieczyszczeniem powietrza? Wiele osób nadal odczuwa skutki wcześniejszych oszustw ze strony nieuczciwych wykonawców. Jak podkreśla Paweł Lachman z Polskiej Organizacji Rozwoju Technologii Pomp Ciepła, miliardy złotych zostały wydane na niskiej jakości instalacje, a poszkodowani, zwłaszcza z najuboższych grup społecznych, stają się ofiarami przewlekłych problemów systemowych. PORT PC uruchomił infolinię dla osób poszkodowanych w poprzednich edycjach programu, gdzie można uzyskać bezpłatną pomoc prawną.

Niekorzystne doświadczenia z dotychczasowych działań

W kontekście transformacji energetycznej w Polsce, think tank Forum Energii zaznacza niską jakość dotychczasowych działań termomodernizacyjnych i wskazuje na ich nieskuteczność w poprawie energetycznej efektywności budynków. Z analizy zaprezentowanej przez Forum wynika, że wiele budynków, nawet po częściowych pracach termomodernizacyjnych, nie osiąga optymalnej efektywności energetycznej.

Konieczność kompleksowej modernizacji

Wielu ekspertów wskazuje, że efektywność planowanych działań zależy od skoordynowanej i kompleksowej modernizacji budynków, a nie tylko wymiany źródeł ciepła czy okien. W Polsce znaczna część nieruchomości wymaga gruntownych zmian, aby spełnić nowoczesne standardy efektywności energetycznej.

Potencjał blokowisk z wielkiej płyty

W szczególności blokowiska z wielkiej płyty, w których mieszka około 10 milionów Polaków, mają ogromny potencjał do poprawy poprzez efektywną termomodernizację. Rekomendacje Polskiej Izby Budownictwa podkreślają, że odpowiednia modernizacja tych obiektów może przynieść znaczną redukcję strat ciepła i obniżenie rachunków za ogrzewanie, nawet do 2700 zł rocznie.

Doświadczenia z Francji jako wzór do naśladowania

Warto również zauważyć, że doświadczenia z Francji, gdzie modernizacja bloków socjalnych w Bordeaux stała się wzorem do naśladowania, pokazują, jak poprzez innowacyjne metody poprawić nie tylko efektywność energetyczną, ale też jakość życia mieszkańców. Dzięki wykorzystaniu nowoczesnych technologii oraz estetycznych rozwiązań, możliwe jest harmonijne połączenie efektywności z funkcjonalnością.

Edukacja i zarządzanie funduszami

Mimo licznych korzyści, które mogą wyniknąć z programu 'Czyste powietrze', eksperci apelują o większą edukację społeczeństwa na temat termomodernizacji oraz o lepsze zarządzanie funduszami z budżetu państwa i Unii Europejskiej. Wprowadzenie systemowych rozwiązań oraz efektywniejszej koordynacji pomocy jest kluczowe dla sukcesu tego programu.

Podsumowanie

Program 'Czyste powietrze' to ważny krok w kierunku ekologicznego zarządzania przestrzenią mieszkalną, ale czy polski rząd jest gotowy na wyzwania, które przed nim stoją? To pytanie pozostaje otwarte.