Finanse

Czy czeka nas rewolucja w kredytach darmowych? Banki żądają zmian w prawie!

2025-01-29

Autor: Magdalena

Na koniec 2024 roku liczba spraw sądowych dotyczących sankcji kredytu darmowego może przekroczyć 11 tysięcy, według szacunków Związku Banków Polskich (ZBP). Przedstawiciele banków podkreślają, iż obecne regulacje są skutkiem błędnego wdrożenia unijnej dyrektywy i proponują m.in. zmniejszenie odsetków o połowę w przypadku niedopatrzeń w informowaniu konsumentów.

Choć sporów związanych z tzw. kredytami frankowymi jest najwięcej, to sprawy o sankcje kredytu darmowego zyskują na znaczeniu. Te problemy wynikają z fragmentu ustawy o kredycie konsumenckim, w której przewidziano, że za niewłaściwe informowanie, bank może zostać „ukarany” brakiem prawa do pobierania prowizji oraz odsetek. Wystarczy, że klient złoży odpowiednie oświadczenie i zwróci pożyczony kapitał, o ile kredytodawca uzna stanowisko kredytobiorcy.

Na przestrzeni lat, temat sankcji kredytu darmowego nie był dostrzegany w mediach, jednak branża prawnicza, specjalizująca się w sporach z bankami, zauważyła w nim możliwość działania. Obecnie, według wiceprezeski ZBP Agnieszki Wachnickiej, na koniec III kwartału 2024 roku w sądach toczyło się około 10 tysięcy spraw dotyczących sankcji kredytu darmowego, a ich liczba wciąż rośnie.

Sądy są tylko jednym z etapów tego złożonego procesu. Klienci najpierw muszą złożyć reklamację, które zazwyczaj są odrzucane przez banki. To sprawia, że powoli mówi się o nadchodzącej fali pozwów, w międzyczasie w bankach rośnie liczba reklamacji, co może przełożyć się na wzrost spraw sądowych w przyszłości.

Interesujące dane przedstawione przez ZBP pokazują, że ponad połowa spraw sądowych rozpoczęła się na podstawie cesji roszczeń przez pierwotnych kredytobiorców, co jest wynikiem działania kancelarii prawnych. Ponad 80% zakończonych spraw o sankcję kredytu darmowego zakończyło się korzystnie dla banków, co potwierdza, że wiele działań jest faktycznie inicjowanych przez kancelarie.

Bankowcy zwracają uwagę, że Polska jako jedyny kraj w Unii Europejskiej przyjęła tak rygorystyczne regulacje związane z sankcją kredytu darmowego. ZBP argumentuje, że istnieje duża dysproporcja w podejściu do sankcji, która nie uwzględnia skali naruszenia obowiązków przez banki.

Związek Banków Polskich zaproponował zmiany, które mają złagodzić obecne regulacje. Główne proponowane zmiany obejmują: - Zobowiązanie klienta do zwrotu kredytu z odsetkami wynoszącymi połowę odsetek umownych w przypadku naruszenia przez kredytodawcę. - Stopniowanie sankcji, gdzie w sytuacji dotyczącej opłat, konsument miałby prawo do zwrotu kredytu bez dodatkowych kosztów. - Ograniczenie katalogu obowiązków informacyjnych do kluczowych dla interesów konsumenta.

Warto również zaznaczyć, że wkrótce oczekiwane są nowe orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej dotyczące sankcji kredytu darmowego, a pierwsze z nich zapadną już 13 lutego 2025 roku. ZBP intensywnie pracuje nad zmianami w prawie, aby dostosować je do unijnych regulacji, nie czekając na przyjęcie nowej wersji ustawy o kredycie konsumenckim.

Właśnie te zmiany w prawodawstwie mogą mieć ogromny wpływ na Polaków zaciągających kredyty, dlatego warto na bieżąco śledzić rozwój sytuacji i ewentualne zmiany w przepisach!