W kwietniu 2025 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) wprowadził 13. emeryturę w wysokości 1878,91 zł brutto. Dla wielu seniorów była to bardzo oczekiwana pomoc finansowa. Niestety, nie wszyscy mogli się nią długo cieszyć - część seniorów otrzymała wezwania do zwrotu świadczenia! Co się stało?

Kto musi oddać trzynastą emeryturę?

ZUS zwraca się o zwrot 13. emerytury głównie do tzw. "młodych emerytów", którzy wybrali wcześniejszą emeryturę przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego (60 lat dla kobiet i 65 dla mężczyzn) i nadal pracują. Jeśli ich miesięczne dochody przekraczają 130% przeciętnego wynagrodzenia, czyli 11 020,40 zł brutto w 2025 roku, tracą prawo do wypłaty tej emerytury.

Jakie konsekwencje niesie za sobą przekroczenie limitu?

Przekroczenie tego limitu skutkuje zawieszeniem podstawowego świadczenia emerytalnego, co automatycznie wiąże się z utratą prawa do trzynastki. W przypadku, gdy 13. emerytura została wypłacona automatycznie, a później wykryto naruszenie limitu, ZUS domaga się zwrotu nienależnie pobranego świadczenia.

Inne sytuacje, w których można stracić trzynastą emeryturę

Nie tylko "młodzi emeryci" są zobowiązani do zwrotu 13. emerytury. ZUS może również żądać zwrotu w innych przypadkach, na przykład:

- Zawieszenie prawa do emerytury lub renty

Osoby, które miały zawieszone świadczenie w dniu 31 marca 2025 roku, nie miały prawa do trzynastej emerytury.

- Podwójna wypłata świadczenia

W sytuacji podwójnego wypłacenia świadczenia, na przykład przez ZUS i KRUS, nadpłacone środki również podlegają zwrotowi.

- Wykluczenie ustawowe

Niektóre grupy zawodowe, takie jak sędziowie, prokuratorzy w stanie spoczynku czy olimpijczycy, są ustawowo wykluczone z prawa do 13. emerytury. Jeśli otrzymali tę emeryturę omyłkowo, będą musieli ją zwrócić.

Jak uniknąć zwrotu 13. emerytury?

Aby nie znaleźć się w sytuacji, w której ZUS zażąda zwrotu 13. emerytury, seniorzy powinni:

- Monitorować swoje dochody

Osoby pracujące na wcześniejszej emeryturze powinny regularnie sprawdzać, czy ich miesięczne dochody nie przekraczają 130% przeciętnego wynagrodzenia.

- Informować ZUS o dodatkowych dochodach

Emeryci mają obowiązek zgłaszania ZUSowi swoich dodatkowych dochodów. Niepodanie takich informacji może skutkować nienależnie pobraną kwotą.

- Sprawdzać status świadczenia na dzień 31 marca

Przed wypłatą 13. emerytury warto upewnić się, że świadczenie emerytalne lub rentowe nie jest zawieszone w dniu wypłaty.

W przypadku wezwania do zwrotu 13. emerytury, emeryci powinni natychmiast skontaktować się z ZUS, aby wyjaśnić sytuację i, jeśli to możliwe, ustalić warunki spłaty.