Przepisy dotyczące świadczeń wspierających w Polsce wciąż budzą ogromne kontrowersje. Okazuje się, że świadczenie wspierające, które powinno być dostępne dla osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności, często zależy nie od stopnia niepełnosprawności, ale od poziomu samodzielności, który nie musi być ustalany przez lekarza.

Jak wynika z danych opublikowanych przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, na koniec 2024 roku aż 61 042 osoby niepełnosprawne uzyskały w decyzji o poziomie potrzeb wsparcia mniej niż 70 punktów, co w praktyce eliminuje ich z możliwości otrzymania świadczenia wspierającego od 2026 roku.

Osoby z tym poziomem punktów zostają w sytuacji, gdzie mogą jedynie liczyć na tzw. „stare” świadczenia pielęgnacyjne. W szczególności, jak pokazuje przykład czytelniczki, osoba z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, a nawet ze stałym orzeczeniem, może zostać pozbawiona wsparcia finansowego.

Kobieta, która napisała list w tej sprawie, podkreśla, że mimo swojego ciężkiego stanu zdrowia, w jej przypadku orzeczenia przyznano zaledwie 61 punktów, co jednoznacznie wyklucza możliwość uzyskania świadczenia wspierającego. Zaskakujące jest to, że w obliczeniach punktowych rzadko uwzględnia się holistyczne podejście do diagnostyki i zdrowia, co może prowadzić do nieadekwatnych ocen potrzeb.

Sytuację komplikuje fakt, że przepisy nie pozwalają na przyznawanie „starych” świadczeń pielęgnacyjnych między małżonkami, gdzie obie strony zmagają się z niepełnosprawnością, co jeszcze bardziej ogranicza możliwości wsparcia. Z trybunałów płyną jednak nowe wieści. Trybunał Konstytucyjny uznał niektóre założenia dotyczące tych ograniczeń za niezgodne z konstytucją, co może w przyszłości otworzyć drogę do zmian w polityce wsparcia osób z niepełnosprawnościami.

"Zdecydowanie łatwiej jest odebrać punkty, niż je przyznać" – mówią niektórzy eksperci w dziedzinie wsparcia społecznego. W obliczu problemów z oceną potrzeb, niewielka liczba punktów przyznawanych przez komisje może być odzwierciedleniem ogólnej tendencji do ograniczania świadczeń w tym sektora. Jak widać, wciąż wiele osób stoi w obliczu walki o swoje prawa i podstawowe wsparcie. Jak zatem skutecznie bronić swoich interesów? Czy zmiany w przepisach przyniosą realną pomoc i wsparcie dla osób niepełnosprawnych? Te pytania pozostają otwarte.